WASHINGTON, D. C. - A cikin wani umarni da ta fitar a ranar Juma’ar da ta gabata, Hukumar Kula da Wutar Lantarki ta Najeriya (NERC) ta ce tsarin da kamfanin samar da wutar lantarki ke bi a halin yanzu ya jawo wa ‘yan Najeriya wahalhalu saboda wadatuwar da ke karkashin kwangilar kasashen ciki har da fitar da kayayyaki zuwa kasashen waje, ya fi fifiko kan samar da kayayyaki ga kwastomomin cikin gida.
Hukumar daidaita rabon wutar ta ce ta sanya kaso 6% akan jimillar wutar da za a samar ga kasa da kasa na tsawon watanni shida masu zuwa, daga ranar 1 ga Mayu.
Kamfanonin samar da wutar lantarki a Najeriya na da kwangiloli da kasashen Afirka da ke makwabtaka da su don samar da makamashi, wanda ke ba su kudaden kasashen waje don tallafa wa kudaden shiga daga harajin tattalin arziki. Duk da haka, waɗannan kamfanoni ba ko yaushe su ke biya akan lokaci ba.
Ana yawan samun katsewar wutar lantarki a Najeriya saboda karancin wutar lantarki amma abin ya kara kamari a 'yan kwanakin nan. A baya-bayan nan ne kamfanonin samar da wutar lantarki suka kara haraji ga wasu kwastomomin cikin gida da ya kamata su rika samun karin wutar lantarki a kullum, ko sa’o’i 20 a rana, amma kamfanonin wutar ba su iya biyan bukatar ta wutar lantarkin ba.
Kazalika suna da kwangila da kasashe irin su Nijar, Togo da Benin, kamfanonin samar da wutar lantarki na Najeriya suna da kwangiloli tare da manyan masu amfani da su a gida ciki har da masana'antu da ma'aikatun gwamnati da ke samun fifiko akan abokan ciniki na yau da kullun.
Manazarta sun ce kayyade yawan wutar da za a sayar ma kasashen ketare na iya haifar da rashin tabbas a wannan bangare. "A aiki, sai kamfanonin samar da wutar lantarki sun daidaita samar wa da rarrabawa, da kuma yuwuwar canza kwangiloli a cikin ɗan gajeren sanarwa," in ji Mikolaj Judson, wani manazarci a kan kula da haɗarin haɗari na duniya.
Ya kuma ce mai yiyuwa ne hakan ya kara matsalolin kudi ta hanyar rage kudaden shiga daga abokan huldar kasuwanci da ke kasashen ketare, kuma zai kamata kamfanonin rarraba wutar lantarki, wadanda da yawa daga cikinsu suna bin manyan basussuka ga kamfanonin samar da wutar lantarki, su kara kaimi wajen biyan basussukan da suke bi.
-Reuters